Chromosom X – jak na jego podstawie sprawdzić pokrewieństwo?
Każdy człowiek posiada w swoim kariotypie przynajmniej jeden chromosom X. Jest to jeden z chromosomów płci. Oznacza to, że znajdują się na nim geny determinujące płeć dziecka. To właśnie one są analizowane podczas badania pokrewieństwa osób płci żeńskiej.
Chromosom X – jak na jego podstawie sprawdzić pokrewieństwo? Najważniejsze informacje:
Czym jest chromosom X?
Każdy człowiek posiada kariotyp, czyli zestaw chromosomów. Składa się na niego 46 chromosomów autosomalnych i dwa chromosomy płci. Są to niewielkie struktury połączone w pary. Odpowiadają one za przekazywanie informacji genetycznej. To właśnie na nich znajdują się wszystkie geny człowieka [1], [2].
Chromosomy płci determinują płeć człowieka. Kobieta posiada chromosomy XX, a mężczyzna XY. Chromosom X zawsze jest dziedziczony po matce. Płeć człowieka zależy więc od tego, jaki chromosom przekaże nam ojciec. Dziewczynki otrzymują od niego drugi chromosom X, a chłopcy chromosom Y. Ojciec nie ma żadnego wpływu na to, który z chromosomów przekaże dziecku [1].
W obrębie chromosomów płci może dojść do nieprawidłowości. Istnieją kobiety, które posiadają aż trzy chromosomy X. Jest to określane jako trisomia chromosomu X. Inną nieprawidłowością jest monosomia chromosomu X, czyli zespół Turnera. Takie pacjentki posiadają tylko jeden chromosom X [1].
Chromosom X w badaniach pokrewieństwa
Chromosom X może zostać przeanalizowany podczas badania pokrewieństwa. Wykorzystuje się go jedynie w przypadku badania dwóch kobiet np. domniemanej babci i wnuczki lub dwóch sióstr. Tylko w przypadku, gdy nie ma możliwości zbadania dwóch kobiet, należy włączyć do analizy mężczyznę [3].
Analiza chromosomów X polega na sprawdzeniu 12 markerów genetycznych (fragmentów DNA) u obu pacjentek. Są one następnie ze sobą porównywane. Pokrewieństwo zostaje potwierdzone, jeśli znalezione zostaną podobieństwa w markerach genetycznych u obu kobiet. Analizę najczęściej wykonuje się na podstawie wymazu z policzka. Możemy do badania oddać także bardziej dyskretną próbkę np. szczoteczkę do zębów, maszynkę do golenia, niedopałek papierosa, gumę do żucia itp. [3].
Podsumowując, jakie relacje można zbadać wykorzystując chromosom X?
- babcia – wnuczka, wnuczka – babcia
- siostra – siostra
Jeżeli chcesz wykonać test pokrewieństwa w Geneticus – zadzwoń lub napisz. Konsultant zorganizuje dla Ciebie test w najbliższej dla Ciebie placówce.
Źródła:
- https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,chromosom—plci–homologiczny–filadelfia–co-to-jest-chromosom-,artykul,40916778.html
- https://alfa-lek.pl/pl/slownik/c/99/chromosomy
- https://testynaojcostwo.pl/wp-content/uploads/2018/11/poradnik_pokrewienstwo_testDNA.pdf
Zadzwoń: +48 575 347 086